Tour de Pologne

Najnowsza powieść Krzysztofa Vargi pt.: „Trociny”, to swoista podróż po Polsce. Autor, stawia w niej boleśnie celne diagnozy społeczne. Udowadnia tym samym, że jest jednym z najlepszych obserwatorów naszej rzeczywistości, wśród rodzimych pisarzy.

Głównym bohaterem książki jest Piotr Augustyn-50-letni komiwojażer. Jego osobowość można scharakteryzować w trzech słowach: socjopata, frustrat, nieudacznik. Większość czasu, spędza w przedziałach pociągów Inter City, wagonach restauracyjnych, bądź średniej klasy hotelach. W czasie licznych podróży, prowadzi rozważania na temat swojego nieudanego życia. Książka jest zapisem monologu wewnętrznego bohatera.

Rzeczywistość przedstawiona w powieści jest szara i beznadziejna. Piotr nie oszczędza niczego. Dostaje się, więc: brudnym dworcom, spóźniającym się pociągom, szkaradnym budowlom, odbiorcom popkultury, użytkownikom portali społecznościowych, pracownikom korporacji. Nawet widziane przez okno pociągu pola, skłaniają Augustyna do zjadliwych uwag na temat buraczano-kapuścianego rodowodu Polaków.

Można uznać, że „Trociny” są literacką odpowiedzią na „Dzień Świra”. Wszystkie niepowodzenia obu postaci, wynikają z posiadania toksycznych rodziców, a niemożność zbudowania trwałych relacji, tłumaczą traumą pierwszego małżeństwa. Oboje też cierpią na niemożność odczuwania szczęścia, mają za to permanentną potrzebę narzekania.

Śmiech, pojawia się tu rzadko, a jeśli już ,to raczej ten, ze słynnego zdania Gogola. Zdecydowanie nie jest to książka napisana, po to, by ją lubić. Na pewno jednak jest to lektura, którą się zapamiętuje i, o której się myśli na długo po jej zakończeniu. Skrajne, momentami groteskowe przerysowanie postaci, ma skłonić czytelników do refleksji.

Próżno szukać tu optymizmu, światełka w tunelu, nadziei. Varga, jak zawsze wystawia surową ocenę społeczeństwu i kreśli wyraziste postaci. Przekonanie o marności i smutnym końcu naszej egzystencji, wypływa z każdej strony tej książki. Wielbiciele wcześniejszych utworów i felietonów autora, do których się zaliczam, uznają, że powrócił on w dobrej formie. Optymiści, osoby szczęśliwe i spełnione oraz sceptycznie nastawione do Vargi, z całą pewnością nie powinny sięgać po „Trociny”. Trudno przekonywać do sięgnięcia po tę prozę, mimo to warto ją przeczytać. Ku przestrodze, refleksji, bądź pokrzepieniu serc. Jak wiadomo, nic tak nie poprawia samopoczucia rodaków, jak świadomość, że inni mają gorzej.

Ocena: 7/10

K.Varga, „Trociny”, Wydawnictwo Czarne 2012.
Książkę zrecenzowałam dzięki uprzejmości wydawnictwa Czarne http://czarne.com.pl/?m=1&ln=pl

*Tekst opublikowany także w "Gazecie Młodych" http://gazeta.mlodych.pl/